De pen ligt werkloos naast het kladpapier. Het is een vulpen waarbij je de vulling niet in de kop drukt, Verder is er niets bijzonders aan de pen. Dat ik hem koester, heeft met de herkomst te maken. Ik kreeg hem van een Turks echtpaar. Veertigers. Ooit was hij een succesvol advocaat. Ooit was zij een ervaren docent.

Dit gaat over mijn kleine verzet. Ik heb getwijfeld of ik het zo mag noemen. Het is immers niet groot, niet wereldschokkend, sterker nog, er ligt geen hond van wakker. En toch heb ik het gedaan. Eerlijk gezegd weet ik niet precies wat de trigger was. De aanloop ernaartoe verliep schokkerig.

Sarajevo – De jongen houdt een gekromd vuil handje op en kijkt me verwachtingsvol aan. Ik schud mijn hoofd, terwijl zijn zwarte ogen me opnemen. Dan laat ik geld in z’n broekzak glijden en vervloek het verrotte systeem.

Fortaleza – Een tocht door een sloppenwijk van Braziliës meest gewelddadige stad Fortaleza, moet ons inzicht geven in de plekken waar minderjarige prostituees worden opgepikt. Maar dan worden we zelf aangehouden.

‘Zwemmen in een verboden meer, leren schieten’, zeiden buitenlandse vrienden over hun daad van verzet tegen boze machten groter dan henzelf, Ik vroeg me af wat wij eigenlijk deden in deze bizarre tijden, Plegen we ook verzet? En zo ja, hoe dan?