Doodsbenauwd als aardappel te eindigen, wordt hij in Pakistan overvallen door een bijzondere gedachte: wat als de oceaan niet de grens voor een fietser is maar slechts het verlengde van de route? Ontmoet ’s werelds eerste bootfietser: Ebrahim Hammatnia.
Ze werden voor gek verklaard totdat ze klappertandend in een Iers veen landden. Hun navigatieapparatuur waren ze onderweg kwijt geraakt, evenals hun uitlaat en de accu waaraan de stroomdraadjes zitten die hun pakken moesten warm houden.
Bootfiets
Nog geen 100 jaar later is de wereld onherkenbaar veranderd. En ook weer niet. Er zijn altijd mensen die zich uitgedaagd voelen door wat anderen voor onmogelijk houden: fietsen over de oceanen bijvoorbeeld. Ebrahim Hemmatnia is zo’n moderne held.
Terwijl hij fietste van China naar Pakistan bekroop hem ineens een vreemde gedachte: ‘Waarom zou je je als fietser eigenlijk door een zee laten beperken?’ Daar in Pakistan besloot hij dat zijn fietstochten onbegrensd moesten zijn.
Niet het eindpunt
“De oceaan als verlengde van je tocht. Niet het eindpunt.” Een logische redenering voor een man die niet in grenzen gelooft en ze ontvluchtte toen ze opgeworpen werden Eenmaal thuis in Apeldoorn, ging hij eens rondbellen: Een oud collega van Rijkswaterstaat, een technicus, de zeezeiler Van de Velde. Hij ondervroeg hen op hun kennis.
Want zou het niet mooi zijn als hij een oceaanbestendige fiets kon laten ontwerpen waarmee hij kon varen? Een fiets die lang op zee kan verblijven en niet omslaat? Een boot die milieuvriendelijk is en louter gebruik maakt van zijn eigen inspanning en wat de zon aan energie geeft?
Vervoersmiddel
Een boot die op het land eenvoudig met vier wielen weer een fiets wordt waarmee je een gemiddelde snelheid van 15 kilometer per uur haalt? Allemaal deelden ze hun kennis met hem. Hij begon te schetsen. Het resultaat is: de bootfiets. Een vervoersmiddel, zes meter lang, dat veel weg heeft van de romp van zweefvliegtuig, waaraan wielen kunnen worden bevestigd.
En met de bootfiets is daar het idee de wereld rond te varen en te fietsen. De evenaar als richtingwijzer. Hij de bootfietser. Is nog nooit gedaan. Er zijn trajecten waarbij hij meer dan 120 dagen slechts zeewater zal zien. Hij zal zijn eigen stroom opwekken. Zijn eigen potje koken.
Hij heeft zonnepanelen en zal, als het enigszins meezit, al zijn avonturen delen per twitter en facebook. En dat gedurende 800 dagen en 50.000 kilometer.
Hemmatnia is een beetje gek
Hemmatnia is een beetje gek. Hij geeft hij het grif toe. “Anders doe je dit niet,” zegt hij in een café van de Hiswa waar zijn bootfiets te bewonderen is. Hij heeft een lach die tijdens het vertellen regelmatig opborrelt en over tafel schatert.
Hij vluchtte 10 jaar geleden uit Iran, kreeg in Nederland asiel, een goede baan, kocht een huis en besluit dan om alles weer op te geven om met een bootfiets de wereld over te gaan. Waarom in hemelsnaam?
“Omdat ik geen aardappel wil zijn”, zegt Hemmatnia. Met zijn handen hakt hij de lucht boven de tafel in verticale plakken. “Eten, hak, slapen, hak, kerstmis hak. En dat is het dan. Je leven. Ik wil iets anders. Ik wil me nuttig maken weet je, dienstbaar zijn aan de samenleving. Daarom heb ik deze keuze gemaakt.”
Langs de evenaar
Wat gaat hij doen? “Met mijn bootfiets vertrek ik vanuit Senegal en volg de evenaar net zo lang tot ik weer terug in Senegal ben. De bedoeling is dat ik onderweg als een soort ambassadeur voor goede doelen optreed. Dat heb ik eerder gedaan.
Zo heb ik in Pakistan langs een school gefietst die kapot was. Later toen ik thuis was, heb ik geld opgehaald voor een nieuw dak. Daarnaast wil ik me buigen over onderwijsvraagstukken.
Tweehonderd miljoen kinderen gaan niet naar school, dat is verschrikkelijk.
Dictators
Daar komen dictators uit voort. Mensen die niet zijn opgeleid. Niet hebben leren nadenken. Als je je talent niet kunt gebruiken, word je gevaarlijk. Ik wil kijken wat ik kan betekenen voor onderwijs, terwijl ik onderweg ben.”
Maar hoe fietst hij zijn boot in dit verhaal? “Ik heb proefgedraaid en ben van Engeland over de Noordzee naar Nederland gefietst. Dat genereerde veel aandacht. Mensen gaan nadenken. Ze gingen me mailen: ‘Ebrahim je zet me aan het denken over wat ik doe.’ Dat is wat ik wil: mensen wakker schudden. Wij mensen zijn een beetje verdwaald in het leven.”
Armoede is een ziekte
“Kijk”, en hij neemt opnieuw de lucht onder handen, “armoede is een ziekte die moet worden uitgeroeid, daar zijn we het over eens. Maar rijkdom is ook een ziekte. Het maakt mensen zelfgenoegzaam en lui. Mensen moeten elkaar weer helpen. Ik fietste door Japan en vroeg een voorbijganger de weg. Die man bood mij zijn huis en zijn douche.
De volgende morgen bereidde hij een groot ontbijt. Fantastisch dat een wildvreemde zoiets voor je doet! Ik geloof dat er een hoop goede mensen zijn en die wil ik tijdens mijn tocht met elkaar in contact brengen. Ik wil een soort missing link zijn.”
Melanie
Soms buitelt hij over zijn eigen woorden, struikelt over zijn gedachten. Hij wil veel en hij past voortdurend dingen aan. Zoals de naam van de bootfiets. Aanvankelijk heette de boot Ad Infinitum, tot in het oneindige.
Mooie naam maar het beklijfde niet daar in Engeland. “Mensen bleven maar vragen: “I beg your pardon, what did you say the name of your boat was?” Dan maar pragmatisch. Minister Schultz was er bij toen de bootfiets onthuld werd dus heeft hij de bootfiets naar haar vernoemd. Melanie dus.
Atlantische oceaan
Eind november gaan hij en Melanie op pad. Vanuit Dakar zal hij de Atlantische Oceaan oversteken naar Colombia. Niet de langste route want die staat op naam van de Indische oceaan waarvoor hij 120 dagen heeft uitgetrokken; van Australië naar Kenia. Gelukkig is hij geen culi want hij zal die dagen niet verder komen dan water koken en gedroogd voedsel oplossen.
Zwemdiploma
Of hij angst heeft voor sommige onderdelen van zijn avontuur? Hij schudt van nee, maar hij laat zich wel ontvallen dat hij onlangs toch nog even zijn zwemdiploma heeft gehaald.
“Onzin natuurlijk, want waar moet je heen midden op een oceaan?” Het grootste deel van zijn reis gaat over zee. In totaal legt Ebrahim zo’n 50.000 kilometer af, 35.000 daarvan over water. “Kijk, natuurlijk ben ik een beetje gek anders deed ik dit niet.
Maar ik ben ook realistisch. Met zwemmen kan ik mijn leven niet redden. Zonder boot ben ik op zee verloren. Dus die zal altijd aan mij vast zitten.
De dood omarmen
Mijn overlevingskansen zijn 50 procent. Maar mocht ik doodgaan zal ik de dood omarmen. Ik zal het bewust meemaken. Niemand overleeft het leven, dus waarom bang zijn?”
Of hij iets te lezen meeneemt? Een heilig schrift, Coelho, Het leven van Pi wellicht? “Nee ik ben alleen met Melanie en dat is niet erg. Wel zal ik foto’s maken en aan de hand daarvan zal ik later een boek over mijn ervaringen schrijven.”
Wat hoopt hij aan het eind van zijn reis bereikt te hebben? Weer die schaterende lach: “Dat ik over 800 dagen geen aardappel meer ben.”
Tekst: Anneke de Bundel – Beeld: Nicole Franken
PS. Op 22 november 2014 vertrok Ibrahim uit Dakar richting Brazilië. Begin februari 2015 kwam hij aan in Natal Brazilië. Wil je meer over Ebrahims reis weten, dat kan via zijn facebookpagina
Meer reportages? Lees ook:
- Arm in welvaartsland
- Op de vlucht voor de crisis
- De rivier op met binnenvaartschippers
- De Mihoengeneratie
Respect hij maakt er tenminste wat van. Succes Ebrahim ik weet zeker dat het een reis word om niet te vergeten.
Eens, en dat vinden wij ook leuk: mensen die in dit geval letterlijk tegen de stroom oproeien.