Antwerpen is een bijzondere stad. Ieder keer dat je er komt, lijkt ze veranderd. Mogelijk door de vele pop-ups, de nieuwe verhalen en talrijke ontmoetingen. Maar Antwerpen heeft ook zaken met een blijvend karakter zoals de Jaïntempel van de dierenliefhebbers, het chocoladepaleis en het treurige verhaal van Nello en Patrasche.
Dat het uiteindelijk niet doorging, lag aan die andere havenstad waaraan wij ons hart zouden verpanden en waar we uiteindelijk neerstreken: Rotterdam.
Antwerpen, 7 weetjes voor je gaat
Hoewel ik nooit spijt heb gehad van die keuze, knaagt er nog altijd iets als ik in Antwerpen ben. Een soort van heimwee. Hoe zou het zijn geweest als… Als ik al die jaren hier was gebleven? Als mijn kinderen hier aan de Schelde waren opgegroeid? Ik blijf graag naar Antwerpen komen. Ook met de kinderen. En mocht jij de stad willen (her) ontdekken, dan hier een aantal weetjes voor (als) je gaat.
1. Stad van pop-ups
De stad ziet er iedere keer anders uit. Misschien komt het door het jaargetijde maar in de winter trof ik de stad anders aan dan toen ik haar in oktober achterliet. Wellicht omdat Antwerpen ook werkelijk altijd anders is. Antwerpen is de koningin van de pop-ups. Winkels, restaurants, kleine conceptstores, zo zijn ze er en zo zijn ze weer verdwenen.
Zo was er in de kerstperiode een geweldige fiets- en boekenwinkel LTD genaamd. Fietswinkel De Geus en Boekhandel ’t Stad Leest hadden gedurende twee maanden de handen ineengeslagen en kwamen met deze bijzondere Antwerpse pop-up. Of wat te denken van het prachtige voormalige postkantoor op de Antwerpse Groenmarkt dat tot mei 2017 is omgetoverd tot food heaven Mercado genaamd.
Mercado Antwerpen
Geïnspireerd op markten als de Torvehallerne in Kopenhagen, de London Food Hall en de Mercado de San Miguel in Madrid. Je kunt er overigens niet alleen street food van over de hele wereld krijgen maar ook genieten van kunst en Antwerpse bands.
Ik kan je vertellen over die fantastische designwinkel A Better Blend in de Grand Bazar, of het Belgische jaren vijftig reisbureau de Dingenzoekers boven de Mercado. Maar als je dit leest zijn ze al weer verdwenen. Dat is niet erg want er zijn altijd weer nieuwe pop-ups te ontdekken.
2. Stad van joden en jaïnisten
Ik was ditmaal met de trein aangekomen. Ik arriveerde diep onder de grond. Mannen met pijpenkrullen herinnerden me er op de roltrap naar boven aan dat Antwerpen een grote orthodoxe joodse gemeenschap heeft. Geconcentreerd rond de Belgiëlei niet ver van het station. Ik kreeg meteen zin een falafel te gaan eten bij Beni Falafel een eeuwenoud vegetarisch restaurantje met koosjere gerechten op de kaart.
Ik dacht aan wat ik gelezen had op over de Antwerpse Eroev. Vrome joden mogen op de Sabbat buitenshuis slechts beperkt bewegen, daarom wordt er met stadsmuren of water een begrenzing aangegeven. Zijn die muren er niet kan het ook met een draad op boomhoogte. De Antwerpse eroev is uniek omdat het de enige is die een hele stad omspant.
Red Star Line museum
In het Red Star Line museum in Antwerpen zijn indringende verhalen opgetekend onder andere van joden die vanuit Antwerpen Amerika probeerden te bereiken. Soms werd een familie verscheurd omdat een deel van de familie niet kon gaan of terug werd gestuurd omdat ze een ziekte onder de leden hadden.
Zoals Ita Moel. Haar vader was al lang in Amerika maar zij werd tot twee keer toe – met Manhattan al in het vizier – terug gestuurd vanwege een besmettelijke oogziekte. Bijzonder verhalen die het ontdekken waard zijn.
Jaïntempel
Maar wist je ook dat Antwerpen de grootste jaïntempel buiten India heeft? In Wilrijk om precies te zijn. Het jaïnisme eerbiedigt elke vorm van leven. Jaïnisten hebben respect voor alle levende wezens. Daarom vegen ze het pad waarop ze lopen van tevoren schoon met een bezem om de kans dat ze een dier vertrappen te minimaliseren. Ze verafschuwen iedere vorm van geweld tegen mens, dier en zelfs micro-organismen. Mahatma Ghandi liet zich door het jaïnisme inspireren. Je kunt de tempel bezoeken.
3. Stad van bijzondere winkels
Na aankomst in Antwerpen reed een man met twee bordeauxdoggen in een bakfiets me bijna omver. Even later staarde eenzelfde hond me aan vanuit de entree van Sir Arthur op de Hopland 34. De hond had gezelschap van een al even roerloze flamingo.
Het duo vormt onderdeel van een winkel die wordt gerund door een taxidermist (zet dode dieren op) en een meubelstoffeerder. “Alle dieren zijn een natuurlijke dood gestorven, bij ons geen hertenkoppen en andere jacht trofeeën”, lees ik later op de website.
In de winkel ernaast geloven ze niet in een natuurlijke dood. Daar is een vrouw bezig een verdorde buxus met een busje groen te spuiten. Dat bedoel ik nou met Antwerpen. Hoe tof Rotterdam ook is, waar vind je nou een opgezette Bordeauxdog naast een groen gespoten buxusje?
4. Stad van chocola
Chocolaverslaafd? In Antwerpen ben je Kuifje in Chocoladeland. Er zijn zoveel delicatessenzaakjes dat je daar alleen een heel weekend ZOET mee kunt zijn. Maar neem zeker een kijkje in het chocoladepaleis van Dominique Persoone op de Meir 50. Het paleis werd in 1799 door Napoleon aangekocht.
Over hem gaat het gerucht dat hij niet vies van chocola was. Netzomin als Tsaar Alexander I, Willem I, de Prins van Oranje en Leopold II, die later in dit stadspaleis verbleven. Het pand is zeer de moeite waard om te bezoeken. En als je er bent neem ook even een kijkje in de keuken!
5. Stad van verhalen
Antwerpen is een stad van verhalen. Zoals het verhaal van Nello en Patrasche, een jongen en zijn hondje die vereeuwigd zijn op het plein voor de kathedraal. Het verhaal hoort als een mix van Alleen op de wereld en Hatchi.
In de kerstperiode, terwijl kinderen rondjes schaatsen op de ijsbaan bij de Groenplaats en koortjes carrols zingen voor de kathedraal, is het verhaal over het weesjongetje Nello en zijn hondje Patrasche een tearjerker van jewelste.
Nello woont bij zijn grootvader. Op een dag vindt hij een door mishandeling uitgeputte trekhond. Patrasche wordt hun grote hulp bij het vervoeren van de melk. Nello is gelukkig met de hond en het dochtertje van molenaar Alois. Daarnaast is hij een groot tekentalent.
Rubens
Regelmatig bezoekt hij de kathedraal van Antwerpen om de schilderijen van Rubens te bewonderen. Tot zijn grote verdriet mag hij niet de twee schilderijen van de kruisafneming, op de zijaltaren zien, omdat die alleen voor betalend publiek zijn. Hij doet mee aan een tekenwedstrijd in de hoop met zijn talent geld te kunnen verdienen
Dan slaat het noodlot toe. Zijn opa overlijdt, de molen brandt af en hij krijgt de schuld. Hij mag geen melk meer verkopen en wint ook niet de wedstrijd. Op kerstavond sterft hij van ontbering in de kathedraal met de hond in zijn armen. Precies voor het schilderij dat hij als arme sloeber niet mocht zien. Kortom, geeft het beeld even een aai.
6. Stad van bijzonder eten
Antwerpen en dat valt voor meer Vlaamse steden te zeggen, biedt ongelofelijk goed en goed geprijsd eten. Dwaal maar eens door de wijk Wilde Zee. Ooit zo genoemd omdat het vroeger regelmatig onder water stond als de sluizen van de Schelde open gingen. Nu is het de wijk van de delicatessen.
Bij bakker Goossens staan de mensen tot ver buiten de winkel te wachten om het heiligdom te mogen betreden. Oostblokstijl op kapitalistische leest. En heel lekker!
Mijn favoriet onder de talrijke mogelijkheden in Antwerpen is De Gulden Bock.
Een traiteur en restaurant ineen. In een prachtig oud pand is beneden de traiteur gevestigd. Via een stenen trap ga je naar de eerste verdieping waar de heerlijkste gerechten je opwachten. Je krijgt uitleg en tips van eigenaar Arne en kiest uit wat je wil eten.
In de open keuken wordt het voor je klaar gemaakt. Zo lekker. Je kunt er overigens alleen lunchen dus dat biedt nog tal van mogelijkheden voor de avond.
De Local Store
Ik lunch uiteindelijk niet bij de Gulden Bock maar bij de Local Store, een lelijk appartementencomplex waarvan de onderste verdieping is omgebouwd tot een hippe winkel die soepen en broodjes serveert. Daarnaast verkopen ze, wijn, charcuterie, kaas, koffie evenals verse kruiden en cactusjes.
Wie van industriële panden en vlees houdt kan zowel voor de lunch als het avondeten bij BBQ restaurant Black Smoke terecht. Ondergebracht op de vijfde verdieping in de voormalige opslagruimtes van De Koninck brouwerij.
Black Smoke
De eigenaars maakten eerst een roadtrip door de VS om inspiratie op te doen. Ook als vegetariër kun je er terecht. En als bierliefhebber. Maart 2017 gaat ook het dakterras open twee verdiepingen hoger. Onder het restaurant is ook een bijzondere bar gevestigd.
7. Stad van bijzondere ontmoetingen
Antwerpenaren staan altijd open voor een praatje. Tijdens mijn laatste bezoek ontmoette ik er Kristien In-‘t- Ven en Greetje van Bruggenhout. Een journalisten en een fotografe die me aan Nomad & Villager deden denken. Met dat verschil dat zij een leger minderjarigen in dienst hebben met wie zij een boek voor kinderen uitbrachten.
Het boek België voor kinderen en hun baasjes, belicht de leukste uitstapjes in heel België en dus vanzelfsprekend ook in Antwerpen. Van eten tot musea tot doen. Met de leukste tips natuurlijk van de kinderen zelf.
Polar Bar
“Want”, schrijven ze in hun voorwoord. Kinderen zijn doorgaans slimmer dan ze er uitzien, geweldig gezelschap ook (als ze geen honger hebben) en als ze een ding zijn dan is het wel nieuwsgierig. Het is een goed plan die nieuwsgierigheid eens te voeden. Zo kom je nog eens ergens.”
In de Polar Bar, een pop-up bar aan de cruiseterminal naast het reuzenrad ontmoet ik Nico tussen de sleetjes, de vuurtjes en de bar die Alice in Wonderland als thema heeft. Al is niet duidelijk of dat op de omgeving of de bezoekers slaat. Nico was de dansvloer ontvlucht en dringend op zoek naar een Nederlandse vriendin. Hij werd weldra 50 en wie wil er nu 50 worden in Antwerpen zonder Hollandse vriendin? Juist! Nico dus niet. Of het Nico gelukt is, weet ik niet, maar het leverde een hilarische avond op.
Antwerpse zoo
Als ik ’s avonds terug de trein naar Nederland neem, is het inmiddels donker. Aan de achterkant van het station in de Antwerpse Zoo houden verlichte dieren de wacht. Het zijn de dieren van het China Light festival, tot half januari 2017 in Antwerpen te zien.
Olifanten spuiten elkaar nat. Zebra’s lopen in formatie over een vlakte maar ook draken nemen plaats in deze bijzondere dierentuin.
Als ik het voorjaar terug kom, zullen ze verdwenen zijn, maar dan heeft de stad weer plaats gemaakt voor nieuwe evenementen en avonturen.
Tekst: Anneke de Bundel – Beeld: Anneke de Bundel en Shutterstock
Meer Antwerpen? Lees ook:
- Het Antwerpen van Elschot, tips van locals
- Diamanten zijn voor de eeuwigheid in Antwerpen
Antwerpen praktisch:
- Koop een Antwerpen City Pass
- Ik sliep uitstekend in Hotel les Nuits
- NS International Antwerpen va.€19
