Tiengemeten was ooit een agrarisch eiland totdat Natuurmonumenten de boeren uitkocht. Nu zijn er moerasgebieden, grazen er Schotse Hooglanders en wordt de lucht wordt gevuld met buizerds en kiekendieven. Kinderboekenschrijver René Kerkhoven bracht er veel tijd door, schreef er een boek over en deelt zijn tips.
Tiengemeten de vijf tips van…
Het eiland is eeuwen geleden ontstaan als een zandplaat. Het had toen een oppervlakte van tien gemeten. Een gemet was een oppervlaktemaat, die aangaf wat een boer met paard op één dag met mooi weer kon omploegen. De ware maat hing dus af van de grondsoort. Op Tiengemeten was een gemet ongeveer 0,4 hectare groot.
Op zeker moment werd het ingepolderd. Inmiddels is het eiland veel groter geworden. Dit kwam doordat er steeds meer grond aanslibde. Daar omheen werden dan steeds weer dijken aangelegd. Tot 1860 is het eiland geleidelijk aan gegroeid tot de huidige grootte van ongeveer duizend hectare.
Pont over het Vuile Gat
Een bezoek aan Tiengemeten begint onvermijdelijk met een overtocht per pont over het Vuile Gat. De pont vertrekt elk heel uur vanaf het dorpje Nieuwendijk in de Hoeksche Waard. Hierbij Tiengemeten de vijf tips van Rene. En geniet van de natuur! Echte wilde natuur waar je uren kunt wandelen!
1. Maak een wandeling
Tiengemeten biedt vooral rust. Op het eiland zijn uitgebreide wandelingen mogelijk over verharde wegen, maar vooral ook dwars door ruige natuur. Geniet van de drie verschillende landschappen met als naam: Wildernis, Weelde en Weemoed.
Meest afgelegen is het gebied De Blanken Slikken aan de westkant van het eiland: voor doorzetters de moeite waard. De daar gelegen Rietheuvel vormt een natuurlijke eindbestemming met uitzicht over de verwilderde omgeving!
Vliedberg
Voor wie rustiger aan wil doen is een korte wandeling naar de Vliedberg, een kilometer vanaf de aanlegplaats van de pont, aan te raden. Voor vogelliefhebbers is er veel te zien. Vooral op en rond het vele water op het eiland zijn tientallen, zo niet honderden vogelsoorten te zien. Op rustige momenten kom je weinig mensen tegen. De wandelroutes variëren in lengte tussen 3 en 10 kilometer.
2. Sla je tent op in de boomgaard
Wil je meerdere dagen op Tiengemeten doorbrengen, dan kan dat op de oostpunt van het eiland. Daar, in de Oude Polder, bevindt zich in de vroegere Suzannehoeve sinds 2006 Herberg Tiengemeten.
Dat is ook de plek waar het eiland ooit is ontstaan. Tweehonderd jaar geleden was er een quarantainehaven: schepen uit verre landen, waar besmettelijke ziektes heersten, moesten hier een tijd blijven liggen. Pas als zeker was, dat er niemand ziek was, mocht de bemanning naar huis.
De herberg beschikt over enkele comfortabele kamers, en in de boomgaard kun je je tentje neerzetten. Een prachtige plek, die vooral veel rust biedt. Loop maar eens de dijk op aan het haventje en geniet van het uitzicht over het Haringvliet. Luuk en Tim, de hoofdrolspelers uit “Tumult op Tiengemeten”, beleven hun avonturen vanaf deze mini-camping.
3. Speelnatuur Tiengemeten
Op tweehonderd meter van de aanlegplaats van de veerpont bevindt zich een uniek speelterrein: Speelnatuur Tiengemeten! Het omvat meer dan 4,5 hectare ruig terrein met beken, blubber en allerlei natuurlijk materiaal om mee te spelen.
Door de modder en door rioolbuizen kruipen, vlotten bouwen, een kampvuur maken: alles is mogelijk! Een plek waar je kinderen zich uren kunnen vermaken. Reservekleding is een vereiste! En mocht je je als ouder vervelen? Laat je kinderen dan ravotten, en ga zelf snel door naar tip 4!
4. Bezoekerscentrum Tiengemeten
Bekijk de expositie over nieuwe wildernis in de delta in het Bezoekerscentrum Tiengemeten. Zie hoe het eiland zich door de eeuwen heeft ontwikkeld van natuur naar cultuurlandschap, en recent weer terug naar natuur. In het Bezoekerscentrum, waar je bijna tegenaan loopt als je van de pont komt, vind je alle informatie over de faciliteiten op het eiland en kun je bijvoorbeeld ook fietsen huren.
Liefhebbers van kabouters kunnen om de hoek ook het Rien Poortvliet Museum bezoeken. En tot slot is er iets verderop nog het Landbouwmuseum.
5. Rondrit met de rattenvanger
Voor mensen die geen zin hebben om te wandelen of te fietsen of minder goed ter been zijn, is een rondrit met de elektrokar van Hugo Schortinghuis een optie. Deze vaste eilandbewoner was vroeger de muskusrattenvanger van het eiland.
Hij staat meestal te wachten op de kade waar de veerpont aanlegt. Hugo speelt overigens een hoofdrol in “Tumult op Tiengemeten”. Voor grotere groepen mensen zijn er sfeervolle huifkartochten mogelijk van bedrijf “De Hitsaert”. Een ervaren gids vertelt uitgebreid over het eiland.
Je komt op Tiengemeten vanaf het dorpje Nieuwendijk, vanwaar de pont van Natuurmonumenten elk uur naar het eiland vertrekt.
Beeld: Nicole Franken
Tiengemeten praktisch:
- Informatie over prijzen en tijden van de pont.
- Leden van Natuurmonumenten krijgen korting op de pont.
