Edinburgh is een bijzondere stad. En wie het geluk heeft, zoals ik, de stad voor het eerst op een zonovergoten dag te zien, wordt op slag verliefd. Edinburgh is omgeven door heuvels. Overal heb je doorkijkjes naar het water van de Firth of Forth.
Edinburgh hotspots
Old Town is het bijzondere deel. Met zijn nauwe steegjes, de closes, waan je je terug in de middeleeuwen. Met de Royal Mile, het oorspronkelijke deel van de stad, gebouwd binnen de stadsmuren met zijn opeenhoping van bezienswaardigheden. En zijn vele straattheater ook buiten de festivals om.
Maar Old Town is ook heel erg toeristisch en wat ons betreft een must see voor een dag maar dan is het de hoogste tijd om de rest te verkennen en de Grassmarket en de Royal Mile achter je te laten. Want er is veel meer. Kom, we nemen je mee langs een paar Edinburgh hotspots.
1. Writers’ Museum
Schotland is het land van de verhalen en de schrijvers. En als je dan toch in Old Town bent, pak meteen het Writers’ Museum mee. Het is nog gratis ook. Het huis herbergt manuscripten en voorwerpen van Schotlands drie beroemdste schrijvers.
Van Robert Burns, de dichter en liedjesschrijver uit de 18e eeuw. Sir Walter Scott die Ivanhoe schreef en Robert Louis Stevenson die een avontuurlijk leven als reiziger en schrijver leidde en Schateiland schreef. Voor de Leuvenaren onder u: Stevenson bezocht ook de Leuvense pater Damiaan op het lepra-eiland Molokai.
2. Real Mary Kings close
Het staat in iedere toeristengids, maar het is beslist een van de Edinburgh hotspots en aanraders als je wil begrijpen hoe het oude Edinburgh er vroeger uitzag. Gevangen binnen de stadsmuren kon de stad alleen maar in de hoogte uitbreiden en dat leidde er toe dat de toch alle smalle steegjes overdekt werden.
De armste mensen op de onderste verdiepingen zagen zelden daglicht. In de Real Mary Kings Close tour word je rondgeleid door zo’n close, steeg, die in de hoogte is vol gebouwd. Mary was een zakenvrouw en de close is naar haar vernoemd.
Je maakt kennis met de verschillende mensen die er in diverse tijdperken hebben gewoond en het is fascinerend om de sluip-door-kruip-door woningen binnen te gaan aan die aan de steeg liggen en de verhalen te horen die verteld worden door een bewoonster.
3. Lioness of Leith
Leith is de noordoostelijke wijk van Edinburgh. Ooit de haven van Edinburgh, werd het een gebied dat na de Tweede Wereldoorlog in verval raakte. Maar net als de docklands in Londen en Liverpool is het nu met een revival begonnen. En is het nu een van Edinburg hotspots. Vanaf de jaren negentig is de wijk booming.
Er zijn prachtige lofts en het zit vol met restaurantjes en bars. Het is een multi-cultiwijk en je kunt er dan ook voor allerlei soorten eten en winkeltjes terecht. De Lioness of Leith is zo’n heerlijke artsy buurtkroeg waar je zowel heerlijke biertjes als een lekkere kop thee met taart kunt krijgen.
Neem plaats aan een van de grote ramen en geniet van het leven op straat dat aan je voorbij trekt. Van hier kun je ook naar de haven lopen. Vanaf Princesstreet gaat ter hoogte van Castle street bus 11 naar Leith.
4. Tweedehands (boek) winkels
Hoewel geen typisch Edinburghs gegeven maar eerder een Brits verschijnsel, vind je in iedere stad behoorlijk uitgeruste tweedehandswinkels. Tweedehandswinkels waarbij de opbrengst voor het goede doel is zoals bijvoorbeeld Oxfam, de British Heart Foundation, Shelter en Armstrong & Son. In Edinburgh zijn er een hoop.
De winkels verkopen kleding, boeken en vaak ook vintage meubels. Als je op zoek bent naar goede Engelstalige boeken voor een zachte prijs is dit beslist een aanrader. Oxfam verkoopt daarnaast ook nog ecologische producten waaronder etenswaren en schoonmaakproducten. In de wijk Leith en op de Leith Walk richting centrum kom je er verschillende tegen.
5. Slapen in een designhuis
Edinburgh heeft genoeg slaapplekken, maar in de hippe wijk Leith verhuurt Henry een prachtig designhuis via airbnb. Het is niet goedkoop maar als je met twee stellen kunt delen is het goed te doen. Het huis is strak ingericht en heeft twee kamers met een dubbelbed. Een goed uitgeruste keuken voor topkoks en een fijne zit-eetkamer. De eigenaar zorgt er voor dat het je aan niks ontbreekt: Schotse koekjes, snoepjes en whiskey.
Alles staat voor je klaar om te proeven.
6. Sandy Bells live muziek
Muziek en pubs zijn een klassieke combinatie in Schotland en de vele pubs waar een live optreden plaatsvindt, ontbreken ook niet in Edinburgh. Echter, er zit ook veel toeristische bagger tussen vooral in Old Town. Echter, een van de leukste Edinburgh hotspots is De Sandy Bells. Een heel leuk buurtkroegje in Old Town, net daar waar mensen niet meer en masse rondlopen tussen de pubs en de Schotse ruitjeswinkels. Het is oud en achterin treden muzikanten op. Het is echter heel klein dus je moet met meestal een staplaats genoegen nemen aan de bar of bij een van de randen tegen de muur.
7. (Crime) tours
Edinburgh is de stad van de crime. Oude crime uit 1800 wordt nog eens verlekkerd opgedist met bordjes. Zo verwijst in George Street een bordje naar een woning op 81a. Het huis waar Eugene Chantrelle zijn vrouw vermoordde om de levensverzekering op te strijken. De moord zou later de dienstdoende arts en schrijver Arthur Conan Doyle inspireren in een van zijn Sherlock Holmes verhalen. Maar ook de Schotse schrijver Ian Rankin is verzot op crime en de Schotten op hem. Hij gebruikt de stad als achtergrond bij tal van misdaadverhalen.
Hare & Burke
Er zijn in de stad ook tal van tours te doen die op misdaad zijn geïnspireerd. De tour waarbij je Iran Rankins hoofdpersoon Rebus volgt op donkere plekken door Edinburgh of maak je liever een ghosttour door de ondergrondse opslagplaatsen of begraafplaatsen. Diezelfde begraafplaatsen die in de 19e eeuw regelmatig werden leeggeroofd zodat de beroemde chirurg Robert Knox voldoende ‘materiaal’ had voor zijn anatomieklassen. Dat ging zelfs zover dat het beruchte stel William Hare en William Burke besloten het lot een handje te helpen. Zij vermoordden mensen zodat ze niet langer de graven hoefden leeg te roven. Een soort ‘cut out the middle man’. Burke & Hare eindigden zelf gedeeltelijk in het History of Surgeon Museum. Burke werd tot de galg veroordeeld en zijn dodenmasker evenals een boek gebonden in zijn huid, horen tot de uitgestalde items.
8. Edinburgh festivalstad
Edinburg is festivalstad. Van het grote drie weken durende Edinburgh International Festival, de laatste weken van augustus, tot aan Oud & Nieuw dat in een festival is gegoten onder de naam Hogmanay en waarbij er drie dagen feest wordt gevierd. Er tussenin heb je het Jazz & Bluesfestival, het boekenfestival, het filmfestival, het wetenschapsfestival, het bierfestival, theaterfestival voor kinderen. En alsof dat nog niet genoeg is wordt Edinburgh ook vier dagen gevuld met tractoren, koeien en schapen tijdens de Royal Highland show. Kijk hier voor data.
9. National (portrait) Gallery
Het leuke van Schotse musea, naast dat ze zeer de moeite waard zijn om te bezoeken, is dat ze gratis zijn. The Scottish National museum of Modern Art heeft een zeer fraaie collectie 20e eeuwse kunst waaronder Matisse, Picasso, Kirchner maar ook Schotse kunstenaars die zeer de moeite zijn. Peter Howson en Ken Currie bijvoorbeeld. Liever iets meer meer afwijkends? Bezoek dan het National Museum of Scotland. Ze hebben ondermeer Dolly, het eerste gekloonde schaap en een Formula 1 race auto. De National Portret Gallery huist portretten van beroemde Schotten waaronder Mary Queen of Scotts, en Bondman Sean Connory.
10. Spit/Fire en Hoot alcoholisch ijs
Tot slot een typische Edinburgh hotspot. Wil je bier proeven of whisky? Of hou je het liever bij wijn? In alle gevallen is Spit/Fire een hele goede keuze. Spit/Fire bestaat uit bar-eatery (Spit) boven en een bar (Fire) beneden. Ze serveren talloze biertjes van de tap, 60 bourbons and whisky’s en nog eens 40 wijnen. Elke dag is er een nieuw marktmenu en verder organiseren ze tal van evenementen. 26 Dublin street Liever een alcoholisch ijsje? Stop dan bij Hoot the Redeemer. Deze bar met de sfeer van New Orleans in de jaren vijftig is bizar en grappig en heel bijzonder. Meer mogen we er niet over zeggen. Tekst: Anneke de Bundel – Beeld: Shutterstock
Meer Schotland? Lees ook:
Edinburgh in de literatuur:
- Trainspotting, Irvine Welsh
- Kat en muis, Ian Rankin
- A History of Scotland, Neil Oliver