Het prachtige fotoblad Focus had al een aankondiging van ons boek geplaatst, maar besloot toen dat ze Nomad wel eens aan de tand wilden voelen over haar aanpak. Want hoe gaat deze fotograaf eigenlijk te werk? “Pfff” verzuchtte de fotografe na afloop, ”dat valt nog niet mee. Probeer maar eens uit te leggen wat je doet.”
Fotograaf Nicole Franken vond in haar Nikon-spiegelreflexde juiste partner om het drama van medemensen van zeer dichtbij vast te leggen.
Nicole (39), geboren in Rotterdam, besloot al snel dit koude kikkerland te verlaten en zich te vestigen op Curaçao. Van daaruit sloeg de reislust toe en verkende ze de ene hotspot na de andere, om uiteindelijk toch weer in haar geboorteland neer te strijken. Op een boot op een oer-Hollandse plas, welteverstaan.
Focus op het onbelichte
Als fotojournalist heeft Nicole een voorkeur voor mensen voor wie het geluk niet vanzelfsprekend is. Ze reisde samen met journalist Anneke de Bundel gebieden af waar (natuur) geweld en eenzaamheid aan de orde van de dag zijn, en waar mensen doen waar ze goed in zijn: overleven. Nicole: “Over het algemeen kies ik voor bestemmingen die redelijk desolaat zijn.
Daarbij probeer ik zo veel mogelijk onderdeel te worden van de samenleving, door bij mensen thuis te overnachten en vanuit die positie naar hun verhalen te luisteren en ze in beeld te brengen. Tegelijkertijd blijf ik als fotojournalist toeschouwer, maar doordat ik mee draai in de dagelijkse routine, raken mensen gewend aan mijn aanwezigheid, zodat ze op een gegeven moment ongemerkt hun masker afdoen.”
Beeldverhaal
Met haar Nikon-spiegelreflexcamera altijd paraat vormt Nicole een duo dat opgaat in de omgeving waarin zij haar beeldverhaal wil vastleggen. Haar camera is een betrouwbaar stuk gereedschappen voelt als een verlengstuk van haarzelf, om uiteindelijk de dramatiek van het bestaan te kunnen vereeuwigen.
Het verhaal achter de mens, achter het beschermende masker, is de grootste uitdaging – om daar deelgenoot van te kunnen worden. Techniek en menselijkheid gaan hand in hand. “Ze haten accordeons, hebben een geschiedenis van bloedvergieten, verzinnen de monsters waar je bij staat en beweren dan doodleuk dat ze een gevoelige inborst hebben.
Welkom in de Schotse Hooglanden dacht ik nog toen ik met de boot arriveerde op Isle of Eigg, een van de Binnen-Hebriden. Toeval overigens, want de boot uit Mallaig voer die dag naar Eigg.”
Obsceen
“Het was eb en de boten lagen op het zand, hun zwaard onhandig in de weg nu er geen water was. Het had iets obsceens. Net vijf minuten van de boot zag ik daar Wesley zitten: een Ier uit Ulster, aangespoeld op het eiland. Hij was bezig om zijn visnetten op orde te brengen. Wesley is het type man dat zijn eigen weg gaat en op zichzelf is.
Hijzelf en zijn boot als vaste bondgenoot zijn voldoende. Uiterlijk niet erg toegankelijk. Hij hoeft ook niet zo nodig op de foto. Dat vindt hij al snel een inbreuk op zijn privacy en weinig relevant. Ik neem mijn tijd, laat zien dat ik niet zomaar iemand ben die zijn leven komt binnenstappen, een plaat schiet en vertrekt.
Kwetsbaarheid
Ik ga een gesprek aan, hou vol en toon oprechte interesse en langzaam ontstaat er contact met wederzijds respect…” “Wesley laat zijn masker zakken en geeft mij een blik op zijn mens-zijn. Ineens is daar die kwetsbaarheid die altijd maar behoedzaam verborgen ligt omdat zijn dagelijks bestaan en omgeving weinig ruimte toelaten voor het gevoelswezen.”
