Het verandaatje is minuscuul. Op de rand van het ijzeren hek dat de kleine tafeltjes afschermt van de passanten op de markt, bloeien rozen uitbundig uit conservenblikjes. Ook op tafel knalroze rozen. Ik heb geluk en weet nog net het laatste vrije tafeltje te veroveren bij bar 5th of May.
Mahane Yehudamarkt
“Excuus, welkom, u ziet er zo Israëlisch uit. Ik dacht u bent van hier.” Amir blijkt inderdaad zijn naam en hij is één van de eigenaars van het cafeetje, hier op het overdekte gedeelte van de Mahane Yehudamarkt in hartje Jeruzalem.
Het is druk op de markt. Het is zondag en na de sabbat komt het leven in de religieuze stad weer op gang. De markt is al oud. Ooit in 1887 opgericht door twee joden en een protestantse bankier, groeide het uit tot de belangrijkste markt van de stad waar orthodoxe joden en Palestijnen schreeuwend hun waren aanprijzen.
Bomaanslagen
Het is ook de markt die gemeden werd omdat er tussen 1997 en 2002 herhaaldelijk doden vielen na bomaanslagen. Toen de Britten begin twintigste eeuw het mandaat over Palestina kregen, werd de markt gedeeltelijk overdekt.
Om 10.00 uur ’s morgens is het druk. Handelaren rollen grote vaten bier, bakken olijven of zakken vol geurige kruiden door de gangpaden. Israëlische militairen, de mitrailleur losjes over de schouder, wringen zich langs zwart geklede mannen met hoge hoeden en in het wit gestoken Arabieren.
Iraans ontbijt
Ik mag kiezen uit een Israëlisch, een Europees of een Iraans ontbijt. Ik ga voor Iraans en krijg even later een groot bord rijst met noten, gefrituurde groente en een glas granaatappelsap dat de Arabische overbuurman voor me geperst heeft. Het Israëlische ontbijt, vertelt Amir bestaat uit falafel, verse vruchten en geitenkaas.
In het smalle winkeltje naast ons, verkoopt een vrouw zilveren juwelen, terwijl aan de andere kant, de eigenaar van een pijpenla vol dierenbenodigdheden, het publiek met gekleurde stuiterballen voor de hond tracht te lokken.
Commune
Amir begon het café 5th of May een jaar of drie geleden. De naam van de bar is afkomstig van de commune waarin hij met zijn familie opgroeide. Samen met zijn jonge vrouw bedenkt hij tal van projecten om de markt voortdurend nieuw leven in te blazen.
“De markt is een goede centrale plaats om mensen bij elkaar te brengen”, vertelt hij. “Maar ’s avonds is het hier uitgestorven. Omdat het voor iedereen toegankelijk is, besloten we dat we iets met die enorme ruimte moesten doen.”
Samen met andere jonge mensen en de gemeente bedachten ze kunstprojecten. Enthousiast vertelt hij zijn verhaal, terwijl aan de overkant de Arabische koopman munt en paprika uit grote jute zakken schept.
De rolluiken van de kleine soukwinkeltjes werden beschilderd evenals de vuilnisbakken. Er kwamen muzikanten optreden in de tunnelgangen en Amir bedacht dat het een mooie plaats zou zijn om ’s avonds met elkaar te eten.
“Veel jonge kunstenaars en koks willen deze ruimte tot een multifunctioneel ruimte voor het publiek maken,” vervolgt hij.
Koken in honderd jaar oude gangen
“Je kunt een tour doen over de markt en overal hapjes proeven, of kookles volgen en hier je inkopen doen. Maar ’s avonds is het hier verlaten en dat is jammer. Dus besloten we hier te gaan koken in deze honderd jaar oude gangen met een geweldige akoestiek voor optredens.”
“Als je zin hebt, kom vanavond eten. Iedere zondag transformeren we deze marktstraat in een restaurant met verschillende tapasbarretjes met muziek.”
’s Avonds heb ik moeite het restaurant te vinden. Waar ik eerst over de hoofden moest lopen, dwaal ik nu door verlaten stegen die ruiken naar kruiden en fruit. Dan hoor ik een trompet. Voor bar 5th of May is de straat veranderd in een loungeruimte.
Omgekeerde kratjes met kleurige kussentjes vormen de zitjes. Er staan parasols en grote olijvenblikken dienen als tafels. Ieder barretje of kok heeft een eigen kraampje met een warme plaat of een barbecue.
Sardientjes op bruschetta
Amir bakt vandaag sardientjes op bruschetta met olijfolie, mozzarella en koriander. Er is kersenbier and ijs slushies van appel. Een jazzformatie brengt Miles Davies tot leven. Ik kies wat hapjes uit en wacht met een lokaal biertje tot de kok het heeft klaargemaakt.
Amir laat de bakplaat in de steek en komt met de spatel in zijn hand op me af als hij me ziet. “Shalom, welkom. Wat leuk dat je er bent. Hij duwt me aan tafel bij wildvreemde mensen. Ga lekker zitten. Er gaat niets boven eten met vrienden.”
Tekst: Anneke de Bundel
